در طرح تفصیلی بر اساس معيارها و ضوابط كلی طرح جامع شهر، نحوه استفاده از زمين‌های شهری در سطح محلات مختلف شهر و موقعيت و مساحت دقيق زمين برای هر يك از آنها را تعیین می‌کند. همچنین در طرح تفصیلی وضع دقيق و تفصيلی شبكه عبور و مرور و ميزان تراكم جمعيت و تراكم ساختمانی در واحدهای شهری و اولويت های مربوط به مناطق بهسازی و نوسازی و توسعه و حل مشكلات شهری و موقعيت كليه عوامل مختلف شهری در آن تعيين می‌شود.
طرح تفصیلی عبارت از طرحی است، بر اساس معیارهای کلی طرح جامع شهر و همچنین نحوه استفاده از زمین های شهری در سطح محلات مختلف که موارد زیر در آن تعیین می گردد:
- موقعیت و مساحت دقیق زمین
- وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور و مرور
- میزان و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری
- اولویت های مربوط به مناطق بهسازی و نوسازی و توسعه و حل مشکلات شهری
- موقعیت و کلیه عوامل مختلف شهری
بنابراین نتیجه می گیریم که طرح تفصیلی، مشخص کردن کاربری زمین های شهری به طور دقیق (ذکر مساحت و متراژ) در چارچوب طرح جامع است و این طرح همانند یک شناسنامه تعیین کننده وضع حقوقی و فنی زمین های شهری می باشد.
در برخی موارد ممکن است اشخاص نسبت به تصمیمات کمیسیون طرح تفصیلی شهرداری معترض باشند، که در این صورت بایستی برای شکایت از طرح تفصیلی شهرداری اقدام شود.
اعتراض به طرح تفصیلی شهرداری
کمیسیون ماده 5 شهرداری مربوط به بررسی و تصویب طرح های تفصیلی و تغییرات در این طرح ها می باشد براین اساس :
«بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آن ها در هر استان یا فرمانداری کل که به وسیله کمیسیونی به ریاست استاندار یا فرماندار کل و به عضویت رئیس انجمن شهرستان، شهردار، نمایندگان وزارت فرهنگ و هنر و آبادانی و مسکن و نماینده مهندس مشاور تهیه کننده طرح انجام می شود. آن قسمت از نقشه های تفصیلی که به تصویب انجمن شهر برسد، برای شهرداری لازم الاجرا خواهد بود. تغییرات نقشه های تفصیلی اگر در اساس طرح جامع شهری مؤثر باشند، باید به تأیید شورای عالی شهرسازی برسند.»
تبصره«بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آن ها در شهر تهران به عهده کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزرای مسکن و شهرسازی کشور، نیرو (در حد معاونت مربوطه)، سرپرست سازمان حفاظت محیط زیست و شهردار تهران یا نماینده تام الاختیار او و رئیس شورای شهر تهران می باشد.
وظایف اصلی کمیسیون ماده ۵ شهرداری
کمیسیون ماده ۵ شهرداری که از آن با نام شورای عالی شهرسازی و معماری یاد می شود؛ وظایفی دارد که از مهم ترین آنان می توان به بررسی پیشنهادات ارائه شده در خصوص سیاست های شهرسازی در هیات وزیران اشاره کرد. به عبارت دیگر، از وظایف اصلی کمیسیون ماده ۵ تغییر و تصویب طرح های تفصیلی می باشد. طبق آیین نامه:
«تغییرات نقشه های تفصیلی اگر بر اساس طرح جامع شهری مؤثر باشند، باید به تأیید مرجع تصویب کننده طرح جامع (شورای عالی شهرسازی و معماری ایران یا مرجع تعیین شده از طرف شورای عالی) برسند.»
همچنین کمیسیون ماده ۵، وظیفه دیگری در خصوص لوایح و مقررات شهرسازی و طرح های جامع شهری و معماری دارد که در رابطه با چگونگی استفاده و کاربری زمین به لحاظ اداری، مسکونی، فضای سبز و… اظهار نظر می کند و سپس اگر تغییراتی در خارج از طرح تفصیلی باشند، بررسی و مصوب خواهد کرد.
اختیارات کمیسیون ماده ۵ شهرداری
اختیارات کمیسیون ماده ۵، تنها در مشخص کردن میزان تراکم ساختمانی و سطح اشتغال و مشخص کردن کاربری اثرگذار است. بنابراین کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران برای تغییر کاربری در پلاک ثبتی صلاحیت ندارد. همچنین انجام مصوبات در خصوص تغییر کاربری در این کمیسیون قانونی نمی باشد. بنابراین، طرح جامع شهری، تنها چارچوبی خواهد بود که باید در طرح های تفصیلی رعایت شود و خارج از طرح مربوطه نمی تواند اقدامی انجام دهد
فرآیند اقدام در کمیسیون ماده ۵ شهرداری
فرآیند اقدامات در کمیسیون ماده 5 شهرداری از قرار ذیل می باشد:
- تهیه و تنظیم پیش نویس و نقشه طرح تفصیلی و تغییرات آن توسط شهرداری.
- ارسال پیش نویس طرح تفصیلی به صورت کتبی به دبیرخانه کمیسیون.
- دعوت از اعضا و برگزاری جلسه توسط دبیرخانه کمیسیون.
- ابلاغ موارد اجرایی به کارگروه کمیته فنی کمیسیون، که وظیفه بررسی فنی کمیسیون مربوطه را برعهده دارد.
نکته ی مهم: اعضای کارگروه کمیته ی فنی که متشکل از مشاور طرح تفصیلی شهری و نماینده های کمیسیون هستند.
مراحل ارجاع به کمیسیون ماده ۵ شهرداری
مراحل ارجاع به کمیسیون ماه 5 شهرداری از قرار ذیل است:
مرحله اول
تنظیم نامه درخواستی از سوی شهرداری و ضمیمه کردن نظریه مهندسان بازنگری در طرح تفصیلی، و ثبت و در دبیرخانه
مرحله دوم
ارجاع درخواست به واحد مربوطه
مرحله سوم
ثبت شماره در دفترخانه واحد شهرسازی پس از اعلام موافقت مدیر شهرسازی
مرحله چهارم
ارسال درخواست ثبت شده از دفترخانه به کارشناس مسئول
مرحله پنجم
بررسی و بازدید محل از سوی کارشناس و اعلام نظر توسط او و سپس ارجاع نظر خود به کمیته کارشناسی
مرحله ششم
ارجاع نظر قطعی کارشناس به کمیسیون ماده 5
مرحله هفتم
در این مرحله صورت جلسه توسط اعضای کمیسیون تهیه و نقشه های مصوب باید بررسی و امضا شوند.
سپس نتیجه به استانداری جهت ابلاغ به شهرداری ارسال گردد و استانداری نیز ابلاغ را به شهرداری مربوطه بفرستد.
اعتراض به رای کمیسیون ماده ۵ شهرداری در دیوان عدالت اداری
ممکن است نسبت به رای کمیسیون ماده 5 شهرداری اعتراض شود از آنجا که کمیسیون ماده 5 شهرداری یک واحد اداری و اجرایی می باشد آراء این کمیسیون قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری می باشد.اعتراض نسبت به رای این کمیسیون می بایست در قالب یک درخواست صورت بگیرد .
در درخواست اعتراض به رای کمیسیون ماده ۵ ذکر موارد زیر ضروری است:
- مشخصات و اقامتگاه درخواست کننده
- مشخصات مصوبه مورد اعتراض
- حکم شرعی یا مواد قانونی که ادعای مغایرت مصوبه با آن شده
- دلایل و جهات اعتراض از حیث مغایرت مصوبه با شرع یا قانون اساسی یا سایر قوانین یا خروج از اختیارات مرجع تصویب کننده
- امضاء یا اثر انگشت درخواست کننده
توجه داشته باشید که سایر مقررات مربوط به تنظیم، ارسال و ثبت دادخواست، به استثنای ذینفع بودن درخواست کننده و پرداخت هزینه دادرسی، در درخواست اعتراض علیه مصوبه نیز جاری است.
درخواست ها توسط رئیس دیوان عدالت اداری، به دفتر هیات عمومی ارجاع می شوند.
در صورتی که شرایط بالا در اعتراض به رای کمیسیون ماده ۵ رعایت نشوند، مدیر دفتر هیات عمومی مطابق ماده ۸۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، به شرح زیر اقدام خواهد کرد:
- در مورد بند (الف) ظرف پنج روز قرار رد درخواست صادر می نماید.
- در مورد بند (ث) مطابق ماده ۲۸ این قانون عمل می نماید.
- در سایر موارد با ذکر جهات نقص، اخطاریه صادر خواهد شد و متقاضی مکلف است ظرف ده روز پس از ابلاغ، نسبت به رفع نقص اقدام کند. در غیر این صورت، قرار رد درخواست صادر می شود. این قرار، قطعی است.
همچنین بر حسب ماده ۹۲ قانون مزبور:
«چنانچه مصوبه ای در هیات عمومی باطل شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی، الزامی است.
هرگاه مراجع مربوطه، مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند؛ رئیس دیوان موضوع را خارج از نوبت بدون رعایت مفاد ماده (۸۳) این قانون و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده، در هیات عمومی مطرح می نماید».
تغییر کاربری املاک از اختیارات کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری است و برای اعتراض و تجدیدنظر خواهی باید به شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مراجعه شود؛ که برای اعتراض به رای کمیسیون ماده ۵ در دیوان عدالت اداری مهلت ۲۰ روزه ای در نظر گرفته شده است.
مرجع صالح برای شکایت از مصوبات کمیسیون ماده 5
رسیدگی به شکایات مربوط به کمیسیون ماده 5 اگر جنبه عام و فراگیر داشته باشد، در صلاحیت هیأت عمومی دیوان عدالت اداری است. اگر موضوع فاقد جنبه عمومی و صرفأ در مورد اشخاص معینی باشد رسیدگی در صلاحیت شعب دیوان عدالت اداری است.
از سوی دیگر در دیوان عدالت اداری،شعب دیوان به شکایات موردی و دادخواست هایی که مفاد آنها محتوی مصوبات غیرقانونی فراگیر نیست رسیدگی می نمایند و رسیدگی به مصوبات و آیین نامه های غیرقانونی عام در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری است.
از این رو بایستی گفت:
- چنانچه موضوع شکایت از کمیسیون ماده 5 موارد ترافعی و قراردادها باشد،رسیدگی با دادگاه های عمومی است.
- اگر موضوع شکایت ابطال مصوبات کمیسیون ماده 5 (مصوبات ناظر به حقوق شخص یا اشخاص معین) باشد،رسیدگی با شعب دیوان عدالت اداری است
- در صورتی که مصوبه کمیسیون ماده 5 دارای حیطه شمول عام و فراگیر باشد،رسیدگی به موضوع در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری است.
برای پیگیری و پیشبرد روند اعتراض به طرح تفصیلی شهرداری، پیشنهاد می‌شود با وکیلی مجرب مشورت بگیرید. وکیل برای اعتراض از شهرداری با تسلط بر قوانین و رویه‌های مربوط به کمیسیون ماده‌های شهرداری و دیوان عدالت اداری، می‌تواند استراتژی حقوقی مناسب را برای پرونده شما طراحی کرده و اقدامات لازم را به نحو احسن انجام دهد. در همین راستا تیم مسترداد آماده خدمت رسانی به شماست. این تیم، با گروهی از وکلای کارکشته می‌توانند شما را در جهت اعتراض به طرح تفصیلی شهرداری کمک سرشاری بکنند.
وکیل برای شکایت از طرح تفصیلی
اگر به دنبال وکیل برای شکایت از طرح تفصیلی هستید، با مراجعه به وب‌سایت رسمی مسترداد به آدرس https://mrdad.ir و یا با شماره تماس 09120372571 به بهترین وکیل حقوقی و امور اداری دسترسی پیدا کنید.