سوال کامل
چه نوع شکایاتی در دیوان عدالت اداری قابل رسیدگی است و آیا این دیوان به تمامی شکایات مردم علیه نهادها رسیدگی میکند یا موارد خاصی تحت صلاحیت آن قرار دارد؟
جواب کامل
دیوان عدالت اداری به عنوان یک نهاد قضایی مستقل وظیفه رسیدگی به شکایات مردم علیه واحدهای دولتی و نهادهای عمومی را بر عهده دارد. این دیوان براساس اصل 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شده و هدف آن تأمین عدالت در مقابل تصمیمات و اقدامات نهادهای دولتی و عمومی است.
شکایاتی که در دیوان عدالت اداری قابل بررسی هستند، شامل اعتراض به تصمیمات و اقدامات نهادهای دولتی مانند وزارتخانهها، شهرداریها، سازمان تأمین اجتماعی و سایر نهادهای عمومی وابسته به دولت میشود. مردم میتوانند به مواردی مانند تصمیمات خلاف قانون، عدم رعایت حقوق شهروندی، یا مصوباتی که با قوانین اساسی مغایرت دارند، اعتراض کنند.
دیوان عدالت اداری بهطور خاص به دعاوی حقوقی ناشی از اقدامات و تصمیمات نهادهای دولتی پرداخته و بررسی میکند که آیا این تصمیمات مطابق با قوانین کشور هستند یا خیر. برای مثال، اگر فردی معتقد باشد که یک مصوبه دولتی خارج از اختیارات قانونی مقام صادرکننده بوده، میتواند از دیوان درخواست ابطال آن را نماید.
با این حال، دیوان صلاحیت رسیدگی به شکایات علیه نهادهای خصوصی یا بخشهایی مانند مراجع انتظامی نظام پزشکی، یا مسائل مربوط به زمینهای زراعی و اراضی موات را ندارد. همچنین، آرای صادره از دادگاههای عمومی و مراجع خاص مانند دادگاه ویژه روحانیت نیز در این دیوان قابل پیگیری نیست.